Voor 112 is er de BHV

Voormalig Korpschef van politie Erik Akerboom over inzet BHV’ers
Hoe belangrijk de bedrijfshulpverleners zijn voor de professionele hulpverlening, zoals voor de politie, wordt benadrukt door één van de oud-ambassadeurs van Dag van de BHV: korpschef van politie Erik Akerboom. Akerboom: “Wij ervaren telkens weer van nabij hoe belangrijk en nuttig BHV’ers zijn.”

Duidelijk is dat de korpschef het hier niet alleen heeft over de inzet van BHV’ers binnen de eigen organisatie. Heel duidelijk en van belang noemt hij ook de inzet van BHV’ers in het publieke domein, een inzet gewoon op straat dus. “Gedurende de eerste minuten voordat professionele hulp arriveert, spelen bedrijfshulpverleners vaak een cruciale rol. Zowel in bedrijven als bij incidenten op straat. Hun nabijheid, alertheid en doeltreffendheid voorkomen veel ellende en betekenen regelmatig het verschil tussen leven en dood.”

Het vinkje ‘Check, we hebben BHV’ers’ volstaat niet
De korpschef noemt de doeltreffendheid van BHV’ers. Indien de BHV’ers als eerste ter plaatse zijn om bij een calamiteit direct aan de slag te gaan, moeten zij wel de bagage hebben voor die doeltreffendheid. Ofwel, handelend kunnen optreden zonder aarzeling.
Een goede BHV’er vraagt zichzelf: stel het overkomt me een keer, weet ik dan hoe ik bij een calamiteit zou handelen? Het gaat niet om administratieve check ‘Ja, we hebben BHV’ers’, niet om het voldoen aan een wettelijke verplichting, maar om vertrouwen dat je handelend kan optreden.

Waarom is het toch zo vaak een issue?
Het belang van daadkrachtig optreden zal geen onderwerp van discussie zijn. Iedereen snapt hoe belangrijk die eerste minuten zijn. Er gaat altijd tijd overheen vanaf het moment dat 112 wordt gebeld en dat de professionele hulpverlening ter plaatse is. Wat doe je dan in die o zo belangrijke eerste misschien wel 10 tot 15 minuten. Wachten en toekijken?

BHV’ers in huis hebben, brandblussers en AED’s aan de muur. Maar als mensen niet weten hoe ze in die eerste minuten moeten handelen, het gebouw niet kennen en twijfels hebben hoe ze moeten optreden, dan hebben we het ‘vinkje’ maar dat is het dan ook. Daarmee wordt het niet meteen veilig binnen een bedrijf en geeft de organisatie niet het signaal af richting werknemers, scholieren, klanten, gasten en andere betrokkenen dat veiligheid en gezondheid top of mind is.

Topsport is net BHV
De Olympische Spelen. Jarenlang heeft de sporter dagelijks geoefend. Steeds weer opnieuw, om nóg sneller te worden, om nóg beter te worden. Om na het startschot te laten zien waartoe hij of zij in staat is. Na een paar minuten blijkt: is het voldoende geweest? We waarderen en bewonderen de topsporters. We zijn fan en supporter. We moedigen aan, juichen als er gescoord wordt.

De BHV’er. Jarenlang heeft de BHV’er – oké niet dagelijks – geoefend. Steeds weer opnieuw, om nóg sneller te worden, om nóg beter te worden. Om na de oproep te laten zien waartoe hij of zij in staat is. Na een paar minuten blijkt: is het voldoende geweest? We waarderen… ah, wacht. Bij waardering en bij de zin hiervoor wordt het anders, wordt het zelfs een groot verschil. Daar waar de sporter voor zichzelf presteert en waarvan de trainer en de sponsor meeprofiteren, presteert de BHV’er voor de ander. Er is geen sprake van eigen gewin. De organisatie, de geredde collega of zelfs ook de professionele hulpverleners profiteren mee van de inzet van de bedrijfshulpverlener. Als de BHV’er geluk heeft, volgt een bedankje van de geredde persoon of organisatie, een bloemetje als blijk van waardering en een berichtje op intranet of op de kabelkrant.

Dag van de BHV is er dus voor dat andere deel! We vragen de directie, managers en collega’s om de aanmoediging. We willen graag dat iedereen blij reageert met een topprestatie door de BHV-organisatie. We vragen om het besef dat aan die topprestatie oefening vooraf gaat. Wil iedereen die niet-BHV’er is fan zijn van de BHV’er en hem sponsoren met oefeningen, materialen en middelen? Pas dan kan de bedrijfshulpverlener tot een topprestatie komen en worden we er allemaal blij van.

Wijs investeren versus wijze investering
Tijd en geld mag nooit ten koste gaan van de competentie van de BHV’er. Uiteraard spelen beide een rol in het opleiden, trainen en oefenen van de BHV-organisatie. Een quote van de Universiteit Utrecht (UU) in het magazine van Dag van de BHV 2016: “Veiligheid en gezondheid, ja, dat kost geld. Dat kost een ongeval ook, maar nu kan je nog kiezen waar je het aan uitgeeft.”

Het in huis hebben van BHV’ers en slechts het volgen van de opleiding biedt geen garantie op adequaat handelen. BHV’ers alleen maar de opleiding laten volgen (als BHV-verantwoordelijke, inkoper, manager of directie) vanuit de wettelijke verplichting, is niet juist. Naast en los van het menselijke aspect – wat leg je op de schouders van de BHV’er – is er de verplichting tot oefenen, dit is door de wetgever bepaald. Je zal moeten begrijpen hoe het in de praktijk werkt. En dan niet incidenteel oefenen maar regelmatig. Ook de professionele hulpverlening blijft tenslotte steeds oefenen om voorbereid te zijn op een inzet. Dit ondanks het feit dat zij veelal dagelijks een inzet hebben.

Hulp is vanzelfsprekend, zowel hulp bieden als ontvangen
“Natuurlijk, weet ik wat die afkorting betekent… BHV staat voor bedrijfshulpverlening!” We zijn in juli de straat opgegaan (video) om eens te kijken wat het winkelend publiek in Amersfoort weet van bedrijfshulpverlening. De openingsvraag was: “Weet u waar de afkorting BHV voor staat?” (kijk de trailer). We waren blij verrast met alle antwoorden die volgden op deze vraag! Over het algemeen zijn de mensen die we spraken bekend met het feit dat er BHV’ers zijn op het werk of op school. Minder bekend is dat bijvoorbeeld ook winkels, sportverenigingen, theaters en ziekenhuizen over bedrijfshulpverleners beschikken.

“Als er wat gebeurt zullen veel mensen alleen maar toekijken. We zouden natuurlijk met z’n allen moeten kunnen helpen,” stelt een scholiere vast van wie de moeder BHV’er is. Hoe belangrijk het is om direct hulp te kunnen en willen verlenen, krijgt zij van huis uit mee. Voor haar is het bieden van hulp vanzelfsprekend.

Wat opvalt in de antwoorden, is dat men er eigenlijk niet bij stilstaat dat er – doorgaans – overal mensen zijn die direct hulp kunnen bieden indien nodig. Het is voor de mensen eigenlijk vanzelfsprekend. Het besef daarentegen dat die collega’s daartoe een opleiding volgen, de kennis onderhouden en deze oefenen, is dan weer niet vanzelfsprekend. Sterker nog, daar staan we veel minder bij stil. “De BHV’ers zijn er druk mee en de anderen hebben zoiets van ‘het zal wel’. Maar eigenlijk moet iedereen zich verantwoordelijk voelen.” Dat om die reden een Dag van de BHV in het leven is geroepen, vinden de geïnterviewden een goede zaak.

Signaal afgeven
Dag van de BHV neemt de vrijheid om een signaal af te geven richting opleiders en BHV-verantwoordelijken dat competente BHV’ers en de mate van hun geoefendheid mede bepalen op welke wijze BHV’ers handelen wanneer de nood aan de man is. We stellen mede bepalen omdat uiteraard ook andere factoren zoals beschikbare materialen en middelen van invloed zijn.

Hoe trots kan een organisatie zijn wanneer de BHV-organisatie in geval van brand erger heeft voorkomen, of wanneer de collega heeft gered en de ambulancemedewerkers zonder inzet weer richting kazerne kunnen? Kijk de video van Rotterdam-Rijnmond en u weet precies wat we bedoelen… Hoe trots kan een organisatie zijn wanneer een van hun BHV’ers op straat een leven redt!?

Blijft de vraag: hoe vanzelfsprekend is hulpverlening voor jou?
“Wat wil jij dat er gebeurt wanneer jou wat overkomt?” Op die vraag volgt steevast hetzelfde en het voor de handliggende antwoord: dat meteen hulp wordt geboden. De vanzelfsprekendheid overstijgt de wettelijke verplichting tot het aanstellen en opleiden van bedrijfshulpverleners.
Terugkijkend op het thema van 2015 “1, 2, 3… Actie!” is de actieve betrokkenheid van iedereen, dus ook van de niet-BHV’er van groot belang.

Welke bijdrage lever jij aan jouw eigen veiligheid en aan veiligheid in het algemeen?
We zijn reuze benieuwd naar de antwoorden! Mailen kan naar organisatie (at) dagvandebhv.nl